तमाला गिळोनि जगां उजळावें
किती भोवती दाट अंधार ठेला । नद्या या जलाला फुले सौरभाला ।
कसें संपवावे आतां या तमाल ? ।। विनायाचना देती अवघ्या जगाला ।।
असे ज्योतीनें ना कधीही म्हणावे । परार्थाय तूं हि मनस्वी जळावे ।
तमाला गिळोनि जगां उजळावें ।।१।। तमाला गिळोनि जगां उजळावें ।।८।।
जरी वादळे येतील विझवाया । तरु वेली गायी नद्या मेघ भानू ।
अति कंप पावली इवलीशी काया ।। अशांच्या जिण्याला शके कोण वानू ? ।।
तरी हि निरंतर तू तेवत जाळावें । अशांच्या जिण्याला उराशीं धरावें ।
तमाला गिळोनि जगां उजळावें ।।२।। तमाला गिळोनि जगां उजळावें ।।९।।
अपेक्षा करावी न तू सोबतीची । तुझे भानूचे आणि वैश्वान्नराचे ।
तुझी नाळ आहे रवीच्या कुळीची ।। अति आर्त नाते असे अंतरीचे ।।
स्वयंभू स्वयंदिप्त तू कां भीआवे ? । अशा तूं कसे चित्तीं उद्विग्न व्हावे ? ।
तमाला गिळोनि जगां उजळावें ।।३।। तमाला गिळोनि जगां उजळावें ।।१०।।
युगे आली आणि किती एक गेली । अति क्रूर आवर्त विझवू पहाती ।
रवी जान्हवी ना विचलित झाली ।। कशी झुंझू मी तो अति सान ज्योती ? ।।
द्वयांना निरंतर तू चित्ती स्मरावें । आशंकेस या चित्ती येऊ न द्यावे ।
तमाला गिळोनि जगां उजळावें ।।४।। तमाला गिळोनि जगां उजळावें ।।११।।
तुझे अंधाराशी उभे हाडवैर । किती काळ झुंझू अशी एकटी मी ?।
निरंतर तू करिसी तमावर प्रहार ।। कशी तेवू मी या अवाढव्य व्योमी ? ।।
तूं कर्मयोगी कधी ना थकावे । स्वतःला मनी दुर्बल कां करावे ?।
तमाला गिळोनि जगां उजळावें ।।५।। तमाला गिळोनि जगां उजळावें ।।१२।।
तमाशी कधीचे तुझे द्वंद्वयुद्ध । कधी रावणाच्या कधी कौरवांच्या ।
विनाथांब लढण्यात तूं जगप्रसिद्ध ।। रूपानें अविष्कार होई तमाचा ।।
वीराग्रणीचे जिणे त्वां जगावे । तदा रामकृष्ण रूपे अवतरावें ।
तमाला गिळोनि जगां उजळावें ।।६।। तमाला गिळोनि जगां उजळावें ।।१३।।
चळेना ढळेना कधीही थकेना । कधी मुस्लिमांच्या कधी ख्रिश्चनांच्या ।
नभी भानू जो तो कधीही विझेना ।। रूपाने अविष्कार होई तमाचा ।।
जळावे कसे ते रवीला पुसावें । शिवाजी संभाजी रूपे अवतरावें ।
तमाला गिळोनि जगां उजळावें ।।७।। तमाला गिळोनि जगां उजळावें ।।१४।।